De kosten voor drink- en afvalwater voor Nederlandse huishoudens zijn fors gestegen, van gemiddeld 672 euro in 2022 naar 733 euro in 2024. Deze stijging wordt toegeschreven aan de gevolgen van klimaatverandering, zoals toenemende droogte, en de groeiende vervuiling van afvalwater. Ondanks eerdere besparingen van meer dan 600 miljoen euro door efficiëntiemaatregelen, verwachten experts dat de lasten in de komende jaren verder zullen toenemen. Deze ontwikkeling roept op tot een heroverweging van ons waterverbruik en de beprijzing ervan, met name voor grootverbruikers.
Gevolgen van klimaatverandering
De afgelopen jaren hebben we steeds vaker te maken met lange periodes van droogte, een direct gevolg van klimaatverandering. Deze droogte zorgt ervoor dat drinkwaterbedrijven meer moeite en kosten moeten maken om voldoende drinkwater te leveren. Het waterpeil in rivieren en meren daalt, waardoor er minder water beschikbaar is voor drinkwatervoorziening en landbouw.
Toenemende vervuiling
Naast droogte is ook de vervuiling van afvalwater een groeiend probleem. Door industriële activiteiten en het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen in de landbouw neemt de vervuiling van waterbronnen toe. Dit betekent dat afvalwaterzuiveringsinstallaties harder moeten werken en hogere kosten maken om water schoon genoeg te krijgen voor hergebruik of lozing in het milieu.
Kostenstijging voor huishoudens
Door deze gecombineerde factoren zijn de kosten voor drink- en afvalwater voor huishoudens in Nederland gestegen van gemiddeld 672 euro in 2022 naar 733 euro in 2024. Dit is een stijging van 61 euro over twee jaar. Ondanks besparingen door verbeterde efficiëntie van meer dan 600 miljoen euro tussen 2011 en 2022, verwacht men dat de kosten de komende jaren verder zullen stijgen.
Gebrek aan duidelijkheid
Een bijkomend probleem is dat drinkwaterbedrijven, gemeenten en waterschappen aparte rekeningen sturen voor waterkosten. Dit veroorzaakt onduidelijkheid bij huishoudens over hun totale uitgaven aan water. De rekeningen zijn opgedeeld in kosten voor waterverbruik, rioolheffing en zuiveringsheffing, wat de transparantie niet ten goede komt.
Nieuwe beprijzingsmodellen
Fenna Cerutti, sectormanager Drinkwater en Infra bij MVO Nederland, pleit voor een herziening van het huidige beprijzingssysteem. Volgens haar moeten zowel huishoudens als bedrijven meer betalen naarmate ze meer water verbruiken. Dit zou niet alleen helpen bij het verminderen van waterverbruik, maar ook bijdragen aan een eerlijkere verdeling van de kosten.
Toekomstverwachtingen
Onderzoekers van COELO voorzien dat het verder vergroten van de efficiëntie in de watersector moeilijk zal zijn. Drinkwaterbedrijven, gemeenten en waterschappen verwachten dan ook dat de kosten voor het leveren van drinkwater en het reinigen van afvalwater verder zullen oplopen. Dit stelt huishoudens voor een uitdaging, aangezien de lasten naar verwachting blijven stijgen ondanks pogingen om de efficiëntie te verbeteren.
